Ngồi trên chuyến xe du lịch xuất phát từ Sài Gòn đi Cam Ranh trong đêm, lòng tôi rộn ràng náo nức khi nghĩ đến đảo Bình Ba, một vùng hải đảo xa xôi thuộc xã Cam Bình, thành phố Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa. Chỉ sáng mai thôi, tôi sẽ có mặt ở đó, tôi sẽ được thỏa thích ngắm san hô, được xem những ngư dân hồn hậu nuôi tôm hùm, được vùng vẫy trong làn nước biển trong veo mát lành. Tôi ngủ thiếp đi trên xe trong sự háo hức mong chờ và giấc mơ về Bình Ba, chốn thiên đường giữa trùng khơi…
Chuyến xe chạy xuyên đêm trên chặng đường dài hơn 390km, qua địa phận các tỉnh Đồng Nai, Bình Thuận, Ninh Thuận. Khi xe đến cảng Ba Ngòi, thành phố Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa cũng là lúc mặt trời vừa ló dạng, ánh bình minh của ngày mới chiếu rọi những tia sáng ấm áp rực rỡ trên bến cảng nhỏ, chốn thành thị xô bồ như đã được bỏ hẳn lại ở phía sau. Tôi mang hành lý xuống tàu xuất phát đi Bình Ba lúc 7 giờ sáng, chuyến tàu đầu tiên của ngày tấp nập khách du lịch gần xa. Tôi chọn cho mình một chỗ ngồi trên boong tàu để tận hưởng làn gió biển mát lạnh của vịnh Cam Ranh và ngắm cảnh vật xung quanh. Con tàu rẽ băng sóng nước đưa tôi rời đất liền, tôi thấy những mũi tàu ngầm, tàu quân sự, những đặc khu quốc phòng, và cả những ngọn núi đá vôi kì vĩ giữa biển xanh mênh mông bốn bề. Khoảng hơn 40 phút sau, vô số những nhà bè ở phía xa xa thấp thoáng hiện ra, ai đó reo lên rằng: Tới Bình Ba rồi!
Tàu cập bến cảng nhỏ duy nhất trên đảo, bác lái tàu neo tàu vào cầu cảng, và mọi người ríu rít lên bờ. Tôi về nhà nghỉ cất hành lý, bắt đầu chuyến thăm thú đảo Bình Ba lần đầu tiên của mình. Đảo Bình Ba rất nhỏ, diện tích chỉ 3km2, trên đảo có khoảng 700 hộ dân sinh sống, dân số khoảng 5000 người, chủ yếu làm nghề nuôi trồng và đánh bắt thủy sản. Có giai thoại kể rằng từ năm 1723, ba người Bình Định đi chài lưới bị sóng to gió lớn đánh dạt vào đảo, họ thấy đảo tuy nhỏ nhưng thuận lợi làm ăn sinh sống bèn đưa bà con ra đây dựng làng lập ấp, cũng từ đó người dân đặt tên đảo là Bình Ba, nghĩa là ba người Bình Định, để kính nhớ về cội nguồn tổ tiên. Một giai thoại khác lại kể rằng, những năm đầu thế kỉ 18, một đoàn thuyền ngư dân Quảng Ngãi – Phú Yên bị bão trôi dạt vào đảo thì biển yên sóng lặng, trong khi ngoài khơi vẫn bão tố, bèn đặt tên đảo là Ba Bình, sau này đổi thành Bình Ba, nghĩa là bình yên trước những con sóng dữ. Dù với ý nghĩa nào đi nữa, cái tên Bình Ba cũng mang một giá trị lịch sử không bao giờ thay đổi.
Trải qua gần 300 năm hình thành với nhiều biến cố, Bình Ba hôm nay giàu hơn, đẹp hơn vì người dân biết sử dụng hiệu quả những món quà mà thiên nhiên ưu ái ban tặng để làm nên sự trù phú của quê hương mình. Tôi đi bộ dọc khu trung tâm Bình Ba, trên diện tích mặt nước giáp vịnh Cam Ranh là vô số nhà bè nuôi tôm hùm, ngành kinh tế chính chiếm 90% thu nhập của người dân trên đảo. Người Khánh Hòa có câu: “Yến sào Hòn Nội – Vịt lội Ninh Hòa – Tôm hùm Bình Ba – Nai khô Diên Khánh”, đủ để biết con tôm hùm xứ này nổi tiếng như thế nào. Tôm hùm Bình Ba chắc thịt, thơm ngọt nên có mặt trong nhiều nhà hàng lớn khắp cả nước và được xuất bán ra nước ngoài. Khung cảnh lao động mỗi sáng trên đảo quốc tôm hùm này khá nhộn nhịp, rộn rã. Các mẹ, các chị em gái ngồi chuẩn bị thức ăn cho tôm trên bờ và tán gẫu những mẩu chuyện vụn vặt, còn cánh nam giới sẽ lặn xuống biển vệ sinh lồng bè rồi cho tôm hùm ăn, những hình ảnh đời thường rất đỗi nhẹ nhàng và bình yên.
Từ xuất phát điểm với mô hình du lịch tự phát, ăn uống và nghỉ ngơi đều ở nhà dân, đến nay Bình Ba đã có nhiều nhà nghỉ khang trang và nhà hàng bè phục vụ khách du lịch. Người đầu tiên mở mô hình nhà hàng bè nổi ở xứ đảo này là anh Hậu, chủ nhà bè Hậu Thi, tôi gặp anh lúc anh đang vớt bao nilon, vỏ chai… trên vùng biển xung quanh nhà bè, người chủ trẻ này rất giản dị, mang nét rắn rỏi, chất phác lẫn hồn hậu của người xứ đảo. Anh cho biết mỗi hộ gia đình ở đây đều tham gia đội bảo vệ môi trường để giữ biển sạch sẽ, mỗi ngày anh đều dọn vệ sinh quanh khu vực bè của mình, khi tôi xin chụp hình anh, anh cười ngại ngùng… chính anh Hậu cùng nhiều người dân nơi đây đã giữ gìn sự trong lành cho hòn đảo nhỏ bé giữa biển khơi mênh mông này
Không chặt chém, không nói thách và sẵn sàng giúp đỡ du khách khi cần, đó là phong thái quen thuộc của những ngư dân làm du lịch trên đảo Bình Ba, họ thân thiện mến khách, đáng yêu và đáng quý đến lạ. Bất kì người dân nào tôi gặp trên đảo đều nhiệt tình chia sẻ với tôi những câu chuyện đời thường, đó là những cô bán thức ăn vặt xởi lởi, những anh trai đang làm lồng nuôi tôm, và cả chú Eo lái tàu gỗ Biển Đảo mang phong thái của “Ông già và biển cả”, ở họ toát lên sự chân thành nồng hậu rất riêng, sẽ khiến bạn ấn tượng mãi.
Trên đảo Bình Ba có những di tích nghiêng về đời sống tâm linh như Dinh Nam Hải, đình làng Bình Ba, tịnh xá Ngọc Tràng được xây dựng theo lối kiến trúc thuần Việt, mang lại một nét văn hóa riêng của Bình Ba giữa bao la sóng nước. Vào dịp lễ tết, những nơi này trở thành điểm sinh hoạt chung, giúp nhiều người dân Bình Ba có những giờ phút thanh thản, được tiếp thêm sức mạnh về tinh thần. Trên đảo còn có một khu công viên rừng cấm linh thiêng nằm ở phía trên bãi Nồm, tương truyền rằng từ thuở mới lập làng, khu rừng này khi xưa chính là lá chắn che chở bảo vệ đảo Bình Ba khỏi sóng gió và những cơn bão biển, giữ cho làng luôn yên ổn làm ăn, nên dân làng quy định mọi người không được chặt cây ở đây. Sau này người dân đảo vẫn bảo vệ khu rừng và quy hoạch thành công viên vui chơi… Sống giữa biển khơi mênh mông, sự bình yên đối với người dân trên đảo Bình Ba là một phần của đời sống tâm linh như vậy.
Thật thiếu sót nếu tôi không nhắc đến thiên nhiên Bình Ba, vẻ đẹp tinh khôi như một hòn ngọc ấy sẵn sàng làm mọi du khách xiêu lòng. Trời Bình Ba trong xanh, biển Bình Ba trong xanh và gió mát lành dịu dàng quấn quýt. Gần 2 ngày trên đảo, tôi đã reo vui như một đứa trẻ khi ngắm san hô rực rỡ sắc màu ở bãi Nhà Cũ, thơ thẩn khi ngồi trên cát nhìn hoàng hôn màu tím thẫm ở bãi Nồm, hào hứng khi đón ánh bình minh ấm áp đầu ngày ở bãi Chướng và chỉ có thể nói là quá tuyệt vời khi tắm biển dưới làn nước mát xanh ở bãi Sa Huỳnh. Nước biển trong veo, xanh biếc, bờ cát trắng trải dài như chốn thiên đường an nhiên tĩnh lặng, nếu bạn muốn tránh xa khỏi sự ồn ào của thành thị, sự mệt mỏi căng thẳng của công việc hàng ngày thì hãy đi du lịch Bình Ba, tôi tin rằng nơi đây bạn sẽ tìm thấy được sự bình yên cho riêng mình.
Đêm về, Bình Ba sáng lấp lánh như một thành phố nhỏ giữa biển khơi, gió mát và bầu trời trong biếc lấp lánh ánh sao. Tôi ngồi uống nước trên một quán nhỏ trên bờ kè ven biển, ngắm nhìn những con tàu sáng đèn phía xa xa. Đâu đó xung quanh mọi người đang vui vẻ tổ chức tiệc nướng dưới ánh đèn, cùng những bản nhạc lãng mạn và những vũ điệu sôi động. Nếu như đêm ở đảo Nam Du yên tĩnh và tịch mịch như một bức tranh thủy mặc, thì đêm ở Bình Ba lại vui vẻ và trẻ trung như một bản nhạc nhẹ nhàng. Ngày mai sẽ rồi sẽ có thêm những chuyến tàu đưa khách du lịch đến với Bình Ba, và những chuyến tàu khác rời Bình Ba trong sự luyến tiếc. Bình Ba đã đón tiếp tôi bằng sự bình yên của thiên nhiên tươi đẹp, bằng sự nồng hậu của một vùng đảo xa ấm áp tình người, một chuyến đi mà tôi không chỉ nhìn bằng đôi mắt, mà tôi còn cảm nhận được bằng cả trái tim! ^^
Trong kí ức của tôi, thiên nhiên đảo Bình Ba vẫn đẹp dịu kì, nụ cười người dân xứ đảo luôn thân thiện nồng ấm chào đón khách du lịch gần xa. Cuộc sống và con người ở Bình Ba như những con sóng biển nhẹ nhàng vỗ bờ, bình yên và khơi gợi nhiều cảm xúc khó phai trong tôi…
